کوره های تولید گچ یا گچ پزی دارای انواع مختلفی می باشند. هر یک از آنها با مرور زمان تغییرات زیادی پیدا کرده اند. گچ به عنوان یکی از مصالح ساختمانی پرکاربرد به صورت سنگ گچ در طبیعت وجود دارد. این سنگ انواع مختلفی از جمله سنگ گچ بلوری، غیر بلوری، مرمری و خالص دارد.
قبل از بردن گچ به کوره های ساخت و تولید، ابتدا سنگ گچ را از معادن عظیمی با سنگ شکن به کلوخه تبدیل می کنند. پس از ذخیره سازی در سیلو، آنها را تبدیل شدن به گچ به درون کوره می فرستند. کوره ها نیز دارای انواع مختلفی هستند که در این مقاله با آنها آشنا خواهیم شد.
منظور از گچ پزی چیست؟
منظور از گچ پزی حرارت دادن سنگ گچ آبدار است به طوری که 1.5 مولکول آب تبلور گچ تبخیر شود. عمل تبخیر در گرمای بسیار کم انجام می شود. البته اگر آن را در دمای 170 درجه حرارت دهیم، 1.5 مولکول از آب تبلور از دست رفته و به گچ ساختمانی با فرمول CaSo4،0.5H2O تبدیل می شود. اگر درجه حرارت بالا رفته و به 300 درجه برسد، 1.7 مولکول آب تبلور تبخیر شده و به گچ تشنه با فرمول CaSo4،0.3H2O تبدیل می شود.
این سنگ گچ میل زیادی برای ترکیب با آن را دارد. اگر در هوای آزاد قرار گیرد، 0.2 مولکول آب از بخار هوا را جذب می کند و به گچ ساختمانی با 0.5 مولکول آب تبلور تبدیل می شود.
مراحل آماده سازی سنگ گچ برای کوره های گچ پزی
همان گونه که ذکر شد، سنگ گچ به مقدار فراوان در طبیعت یافت می شود. برای استخراج این سنگ از برش و یا انفجار استفاده می کنند. سپس سنگ جدا شده از معدن را با سنگ شکن به کلوخه های ریزتر تبدیل می کنند. سیلوهای هر کارخانه جهت نگهداری کلوخه ها، دارای ابعاد و ظرفیت مشخصی می باشند. کلوخه ها را با توجه به نوع کوره، به آن جا منتقل و به پودر گچ ساختمانی تبدیل می کنند.
بطور کلی ابتدا سنگ گچ را از معدن با وسایل مختلفی مانند آتش کاری، برش دادن و … جدا می کنند. سپس در معدن و یا در کارخانه توسط سنگ شکن های چکشی تبدیل به کلوخه های کوچک تبدیل می شوند. در مرحله بعدی تمامی این کلوخه ها را با ایفای مخصوص به طرف سنگ شکن های فکی هدایت می کنند. در آن بخش کلوخه ها را تا ابعاد بسیار کوچکتری ( حتی تا چند میلی متر) خرد می کنند.
قطعات ریز بدست آمده پس از آن که از الک های مخصوص عبور داده شدند، با کمک نوارهای نقاله به سمت سیلوهای ذخیره هدایت می شوند و قطعاتی که سایز درشت تر داشته اند دوباره به آسیاب های فکی یا کوله ای هدایت شده و به قطعات ریزتری تبدیل می شوند. ظرفیت سیلوهای ذخیره و همچنین تعداد آن ها با در نظر گرفتن بزرگی و کوچکی کارخانه به صورتی می باشد که قادر است دست کم خوراک یک هفته کارخانه را در خود جای دهد.
در مرحله آخر محصول سیلوها نیز با در نظر گرفتن نیاز کارخانه با کمک تسمه های نقاله و به صورت اتوماتیک وارد کوره خواهند شد. پس از پخت با آسیاب های گلوله ای به گچ ساختمانی تبدیل و به بازار مصرف ارائه می شود. کوره ای که برای مرحله پخت گچ استفاده می گردد دارای تنوع زیادی است.
انواع کوره های ساخت و تولید گچ
عملیات گچ پزی در گذشته بیشتر در کوره های چاهی و به صورت دستی انجام می شده است. اما امروزه این کار با کمک کوره های بزرگ و به صورت اتوماتیک صورت می پذیرد. بدیهی است که کیفیت گچ به دست آمده در کوره های اتوماتیک در سطح بالاتری نسبت به گچ تولید شده در کوره های قدیمی یا چاهی هستند.
هزینه اولیه کوره های چاهی زیاد نیست اما کیفیت و مرغوبیت محصول خروجی بسیار پایین است. از این رو از این نوع گچ برای زیر کار و کارهایی که حساسیت چندانی ندارد استفاده می شود. پس باید توجه داشت که در پروژه هایی که کیفیت مهم است، نباید این نوع گچ به کار گرفته شوند.
در مقابل کوره های چاهی، کوره های تاوه ای هستند. این کوره ها دارای مزیت های برجسته ای نسبت به کوره های چاهی هستند. کنترل حرارت و ترکیب گچ در آنها بهتر انجام می شود. در نتیجه کیفیت بهتر و بالاتری نسبت به کوره های چاهی دارند. در حال حاضر مرغوب ترین نوع گچ کوره های دوار افقی هستند.این کوره ها بهترین محصول را به بازار عرضه میکنند. تقریبا تمامی کارخانه های بزرگ از کوره های دوار افقی استفاده می کنند. این نوع کوره جزء رایج ترین کوره های گچ پزی به حساب می آیند. آنها شباهت زیادی به کوره های سیمان پزی دارند و شکل ظاهری آنها به صورت استوانه ای می باشد.
کوره گچ پزی چاهی
کوره های گچ پزی چاهی یا تنوره ای عملکرد بسیار ساده ای دارند. این کوره ها از قدیم الایام در ایران رایج بوده اند. به دلیل نوع عملکرد آنها، حرارت در این نوع کوره ها قابل کنترل نیست. دلیل کیفیت پایین محصول نیز حرارت و غیر یکنواخت بودن گچ است. سنگ گچ خوره را در دیواره های کوره گچ پزی چاهی می چینند. سپس با حرارت ناشی از ذغال سنگ یا چوب، گچ را می پزند.
در کارگاه هایی که دسترسی به کوره های گچ پزی ندارد، مقدار سنگ گچ را روی آجر قرار می دهند و آن را می پزند. پس از پخت آن را با آسیاب های محلی یا ابزار ابتدایی کوبیده و سرند می کنند. به طور کلی راندمان کوره های گچ پزی چاهی بسیار پایین و در حدود بیست درصد می باشد. از این رو می توان گفت که این نوع کوره ها، سنگ گچ را هدر می دهند.
کوره های ساخت گچ تاوه ای
پس از تبدیل سنگ گچ به قطعات ریزتر آنها را در یک سینی بزرگ ریخته و درون کوره می گذارند. کوره های تاوه ای دارای دستگاه مخصوصی هستند که به طور مداوم سنگ گچ ریخته شده در سینی را به هم می زنند تا حرارت یکنواختی به آنها برسد. عملکرد این نوع کوره مشابه تاوه های بو دادن تخمه است. دستگاه همزن تعبیه شده در محور وسط تاوره قرار داشته و حول محور می چرخد و سنگ گچ را به هم می زند.
زمانی که سنگ گچ با سنگ شکن به صورت پودر در آمد، آن را درون تاوه پخته حرارت می دهند تا آب تبلور از دست رفته و به گچ ساختمانی تبدیل شود. پس از آن کلوخه ها را خنک کرده و به ابتدای کوره می برند. در واقع مصالح اولیه را قبل از وارد شدن به تاوه به وسیله آن گرم کرده تا از هدر رفتن حرارت جلوگیری کنند.
در نهایت محصولی که از کوره گچ پزی تاوه ای به دست می آید را پس از سرد شدن به آسیاب برده و زمانی که به نرمی لازم رسید به بازار عرضه می کنند. از آنجایی که حرارت در این نوع کوره ها قابلیت کنترل دارد کار آنها ناپیوسته بوده و سوخت نیز می تواند از گازوئیل یا زغال سنگ نشأت بگیرد.
کوره های ساخت و تولید گچ گردنده خفته یا دوار افقی
همان طور که پیش تر نیز بیان کردیم، کوره های گچ پزی گردنده خفته یا دوار افقی یکی از مدرن ترین و رایج ترین نوع کوره ها هستند که به شکل استوانه ای خفته طراحی شده اند. در این دستگاه یک شیب چهار درجه نسبت به افق وجود دارد که بر حول محور خود می چرخد. به دلیل عملکرد منحصربفردی که این نوع کوره ها دارند، کلوخه های سنگ گچ به جلو هدایت شده و به تدریج پخته می شوند. یکی از مزایای این کوره همین به جلو رانده شدن کلوخه در حین پخت می باشد زیرا به همان نسبتی که کلوخه خارج می شود، کوره می تواند کلوخه های جدیدی را بارگیری نماید.
زمانی که گچ پخته شد پس از خروج از کوره با دمیدن هوای سرد خنک می شود. سپس برای نرم شدن به آسیاب تحویل داده می شوند. کار این کوره های گچ پزی پیوسته بوده و همیشه می توانند به کار خود ادامه دهند. از آنجایی که حرارت نیز قابل کنترل می باشد محصول به دست آمده بسیار یکنواخت و با کیفیت می باشد. به دلیل حرارت دهی کاملا یکنواخت و تحت کنترل، خروجی کوره های گچ پزی دوار افقی در حال حاضر بهترین محصول را ارائه می دهند.
خرید گچ از درب کارخانه
برای خرید گچ سفیدکاری و خرید گچ زیرکار با قیمت عمده از درب کارخانه از محصولات سوپرگچ فولاد نو و آزادگان دیدن فرمایید:
قیمت گچ
برای اطلاع از قیمت روز گچ سفیدکاری به صفحه قیمت گچ مراجعه کنید.
Add a Comment