افزودن گچ به سیمان، خصوصیات ملات سیمانی را به نحوی تغییر می دهد که برای ساختمان سازی کاملا مطلوب است. از این رو کاربرد گچ در تولید سیمان را می توان به عنوان یکی از مهمترین کاربردهای گچ صنعتی برشمرد.
خصوصیات ملات سیمانی که در آن از گچ استفاده شده با سیمان خالص کاملا متفاوت است. به همین علت گچ یکی از پرمصرف ترین مواد معدنی است که از سنگ گچ خام بدست می آید. گچ به دلیل دارا بودن ویژگی ها و خصوصیات منحصر به فرد در بسیاری از موارد دیگر نیز به تنهایی یا همراه با مواد مختلف دیگر به کار گرفته می شود که در ادامه شما را بیشتر با کاربردهای آن آشنا می کنیم.
سنگ گچی که از معدن استخراج می کنند شامل دو کانی عمده سولفات کلسیم است. این کانی ها انیدریت و ژیپس نام دارند. بخش بزرگی این ذخایر از انیدریت تشکیل شده که دارای استفاده های اقتصادی بسیار محدودی است. در حال حاضر، مقدار حداقلی ذخایر گچ عددی در حدود 3.3 میلیارد تن می باشد.
سنگ گچ به علت وجود ناخالصی های مختلف در انواع رنگ های متنوع یافت می شود. برای مثال سنگ گچی که با کربن ترکیب شده در اغلب موارد خاکستری است. هم چنین سنگ گچی که با اکسیدهای آهن ترکیب شده در بیشتر موارد به رنگ زرد و سرخ می باشد. همانطور که در مقاله مراحل تولید صنعتی و سنتی توضیح دادیم، برای استخراج گچ از سنگ گچ، نیاز به تجهیزات خاصی است تا بتوان گچ را با خلوص بالا و با دانه بندی مشخص تولید کرد.
کاربردهای گچ
گچ تولید شده به روش صنعتی کاربردهای بسیار متنوعی دارد. از مهمترین آنها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- استفاده از گچ در ساختمان سازی: تمیز کاری، اندود، سفید کاری، ملات های گچی، ورقه های از پیش ساخته شده سقف و کف دیوار، آجر، پرداخت، عایق حرارتی و صوتی، مجسمه سازی، گچ بری و گچ و ماسه
- به کارگیری گچ در صنعت سیمان: بالا بردن زمان گیرایی یا به عبارتی ایجاد خاصیت دیر گیر در سیمان
- استفاده از گچ در صنعت پتروشیمی : خشک کن
- به کار بردن از گچ در ساخت اسید سولفوریک
- استفاده از گچ در صنایع چینی و سرامیک: ساخت انواع قالب چینی و سرامیک
- به کار بردن از گچ در صنعت شیشه سازی: تنظیم ویسکوزیته مذاب ( از لحاظ مقدار اکسیژن حل شده و یا نشده )
- استفاده از گچ در صنعت ریخته گری: گچ نسوز
- استفاده از گچ در صنعت پزشکی: قالب دندان، باند پزشکی، ساخت قرص، حشره کش و رشد مخمر
- صنایع چرم سازی
- تهیه سولفات دو سود
- کشاورزی: ساخت انواع کود شیمیایی، تهویه کننده خاک، ساخت و تولید انواع سموم شیمیایی
اما یکی از مهمترین کاربردهای گچ در تولید سیمان است. در ادامه این مطلب بیشتر شما را با آن آشنا می کنیم.
کاربرد گچ در تولید سیمان و افزایش زمان گیرایی آن
با این که گچ کاربردهای زیادی در زمینه های مختلف دارد اما پرکاربردترین آن ها در صنایع سیمان است. در صنعت سیمان، گچ را به منظور افزایش زمان گیرایی سیمان استفاده می کنند. ذرات گچ که با سیمان ترکیب می شوند، بسیار ریز هستند.این ذرات یک نوع پوشش روی دانه های سیمان بوجود می آورند که از رشد سریع بلورهای سیمان جلوگیری می کنند. در نتیجه با این کار، زمان گیرایی سیمان افزایش پیدا می کند.
به بیان دیگر چون ذرات گچ نسبت به سیمان آب را بسیار سریع تر جذب می کنند و آب ترکیب شده با سیمان را در مرحله اولیه گرفته، سپس با گذشت زمان و به مرور آن را باز پس می دهند، ذرات سیمان، ذرات آبی که به مرور از گچ منتقل می شود را جذب کرده و بلورهایش به تدریج رشد می کنند. با این روش، رشد بلورهای سیمان به کنترل گچ در خواهد آمد.
کاربرد گچ در تولید سیمان و ایجاد تغییرات در ساختار آن
جالب است بدانید که در صنایع سیمان، ماده سولفات کلسیم به صورت دی هیدرات و همچنین انیدریت به میزان بسیار زیادی با عنوان تعویق انداز در سیمان پرتلند و همچنین سیمان کوره بلند به کار گرفته می شود.
مقدار سولفات کلسیم به کار رفته در سیمان به صورت دقیق تعیین شده که برابر است با ۳% SO3 در سیمان نوع پرتلند و ۴ %SO3 در سیمان نوع کوره بلند.
سولفات کلسیم نیز در سایزهای ۵ تا حدود ۵۰ میلی متر در زمان آسیاب نمودن و پودر کردن به کلینکر سیمان اضافه می شود.
در اغلب کشورها همچون ژاپن که با کمبود سنگ گچ طبیعی رو به رو هستند، گچ شیمیایی و انیدریت شیمیایی را به عنوان یک نوع ماده مهم افزودنی به سیمان اضافه می کنند. اما در کشورهایی مثل ایران که معادن گچ بسیار زیادی در دسترس است از روش افزودن گچ طبیعی به منظور افزایش زمان گیرایی سیمان استفاده می شود.
میزان استفاده و به کارگیری از سولفات کلسیم در صنایع مختلف از قبیل صنایع تولید سیمان چیزی در حدود ۴۰ درصد از کل تولید سنگ گچ را تشکیل می دهد. از جمله ناخالصی هایی که در گچ موجود می باشد، نمک طعام است. وجود این ناخالصی در سیمان موثر واقع می شود، زیرا به سیمان حالتی ضدیخ می دهد.
گفتنی است که نمک طعام تحت اثر نیروی مویینگی به سطوح کشیده می شود.این کار موجب ایجاد ناخالصی در ترکیب سیمان می شود (به عبارتی کیفیت سیمان را پایین می آورد). از این رو به منظور جلوگیری از این اشکال از کلرور سدیم (NaCl) به جای کلرور کلیسم (CaCl2) استفاده می گردد.
کاربرد گچ در تولید سیمان و ایجاد بتن مرغوب
از عمده ترین مصالح برای ساخت و سازهای مختلف، ترکیبات بتنی تهیه شده از سیمان، مصالح سنگی و آب است. این نوع ترکیبات غالبا دارای خواص مکانیکی و فیزیکی خاصی می باشند. با وجود این برخی معایب وجود دارد که جزو ضعف های این نوع ترکیبات به حساب می آیند، مواردی همچون:
- مقاومت سایشی کم،
- زمان گیرش زیاد،
- مقاومت بسیار کم در مقابل مواد شیمیایی،
- نفوذناپذیری بالا،
- کرنش شکست پایین،
- مقاومت پایین در برابر پدیده های کاویتاسیون و همچنین یخبندان،
- خوردگی ناشی از نفوذ یون کلر
بتن ساختار حفره ای دارد و دلیل آن هم خروج آب تشکیل شده بر اثر واکنش هیدراتاسیون می باشد. این ساختار منجر به نفوذپذیری بتن در برابر آب، گاز و یون های کلر می شود. این عوامل باعث بروز مشکلاتی از قبیل خوردگی میلگردها، ترک و به طور کلی از هم پاشیدگی بتن می شود. البته این مشکلات تنها با اضافه کردن میزان مشخصی از گچ به ترکیبات بتن رفع خواهد شد.
از سوی دیگر توجه به بهبود دائمی و دستیابی به کیفیتی برتر، جزء جدایی ناپذیر هر نوع صنعتی می باشد. در این میان بتن ساخته شده از سیمان و بهبود خواص آن با افزودن گچ، یکی از مهم ترین و در عین حال پرکاربردترین مصالح ساختمانی است که بدون آن تقریبا هیچ پروژه ساختمانی تکمیل نمی شود.
البته، رشد و پیشرفت فن آوری صنعت ساختمان مرهون ارتقاء و پیشرفت تکونولوژی آن بوده است. به همین دلیل، استفاده روز افزون بتن سیمانی در بسیاری از اماکن، سازه های بتنی و مناطق مختلف با شرایط اقلیمی متفاوت، دستیابی به خواص بهینه و بدون نقص آن روز به روز بیشتر مورد توجه قرار گرفته است که بدون شک روش اضافه کردن گچ و کاربرد آن در تولید سیمان را نیز شامل می شود.
علاوه بر موارد بالا، از گچ در تولید سیمان به منظور رسیدن به میزان چسبندگی مورد نیاز نیز استفاده می کنند تا ملات به خوبی به سطح موردنظر بچسبد و دارای دوام و پایداری بیشتری نسبت به قبل باشد.
کاربردهای ملات گچ و سیمان
زمانی که سیمان و گچ را با مقادیر یکسان با آب ترکیب کنید به گونه ای که یک ملات همگن و یکنواخت پدید آید، ملات گچ و سیمان را ساخته اید. این نوع ملات نیز در بسیاری از موارد کاربرد دارد که مهم ترین آن استفاده در نمای ساختمان می باشد. هم تا حد بسیار زیادی در برابر عوامل جوی از قبیل برودت، باد و باران، حرارت و … مقاوم است که واقعا نمی توان از ویژگی مهم و موثر کاربرد آن چشم پوشی کرد. علاوه بر این، ترکیب گچ و سیمان نوع سیاه، دوغاب را بوجود می آورند که از آن در ساختمان سازی و به منظور پایدارساختن دیواره های خاکی نیز استفاده می کنند.
خرید گچ از درب کارخانه
برای خرید گچ سفیدکاری و خرید گچ زیرکار با قیمت عمده از درب کارخانه از محصولات سوپرگچ فولاد نو و آزادگان دیدن فرمایید:
قیمت گچ
برای اطلاع از قیمت روز گچ سفیدکاری به صفحه قیمت گچ مراجعه کنید.
Add a Comment